2018 оны 5 сард ХАА-н үйлдвэрлэлд цаг агаарын байдал хэрхэн нөлөөлсөн тухай тойм

Агаарын температур: Агаарын дундаж температур энэ сард  Тариат,  Хангай, Цахир, ӨндөрУлаан, Чулуут, Булган  сумдын нутгаар  7.5 – 11.7  градус,  бусад сумдын нутгаар 12.0- 16.2  градус дулаан  байв. Агаарт өдөртөө  Эрдэнэмандал, Төвшрүүлэх, Батцэнгэл, Хашаат, Өлзийт, Өгийнуур, Хотонт, Хайрхан сумдын нутгаар 29,0 - 33,0 градус, бусад сумдын нутгаар 23,0 – 28,0 градус   дулаан байлаа.   Агаарт шөнөдөө  Хангай, Тариат, Цахир, ӨндөрУлаан  сумын нутгаар -11,0-12,0   градус ,  бусад сумдын нутгаар 3,0-8,0  градус хүйтэн байв.  Агаарт 30 градусаас дээш дулаарсан өдөр Эрдэнэмандал, Батцэнгэл, Хашаат, Өлзийт, Өгийнуур, Хайрхан, Хотонт сумдын нутгаар 1 – 3 өдөр ажиглагдсан байна.

 Хөрсний гадаргын температур: Хөрсний  гадаргын  дундаж  температур  энэ сард Батцэнгэл, Хашаат, Жаргалант, Өлзийт, Өгийнуур Хотонт  сумдын  нутгаар 22,0-26,0 градус , бусад сумдын нутгаар  14,0 - 19,0 градус  дулаан  байлаа. Хөрсний гадарга дээр  өдөртөө Батцэнгэл, Хашаат, Жаргалант, Өлзийт, Хотонт, Өгийнуур  сумдын нутгаар 60,0 -64,0  градус, бусад сумдын нутгаар 55,0 – 58,0 градус дулаан  байв. Хөрсний гадарга дээр шөнөдөө Өндөр Улаан, Жаргалант, Батцэнгэл,  Цэцэрлэг, Тариат сумдын нутгаар 10,0-15,0 градус, бусад сумдын нутгаар 5,0-9,0 градус хүйтэн байлаа.Хөрсний гадарга дээр 40,0 градусаас дээш дулаарсан өдөр Цэцэрлэг, Чулуут, Хотонт, ӨндөрУлаан сумдын нутгаар 16-19 өдөр, бусад сумдын нутгаар 21-28 өдөр ажиглагдсан байна.

 Хур тунадас: Энэ сард  аймгийн  нийт нутгаар 1-5  удаа хур тунадас орж,  0,4-14,6 мм тунадас  унасан байна. Хамгийн их тунадас Жаргалант сумын нутгаар 14,6 мм,   хамгийн бага тунадас Өгийнуур  сумын нутгаар  0,4 мм  унасан байна.Хашаат суманд хур тунадас ороогүй байна.

Салхи: Энэ  сард аймгийн нийт нутгаар  салхины хамгийн их хурд секундэт 12 -24  метр хүртэл  ширүүссэн бөгөөд   хамгийн  их хурд нь  Эрдэнэбулган, Эрдэнэмандал ,Төвшрүүлэх,Хашаат, Өлзийт, Өгийнуур, Булган сумдын  нутгаар секундэт  15 -24  метр , бусад  сумдын нутгаар 12 - 14  метр хүрсэн  байна. 10 м/с дээш салхитай  өдөр   Эрдэнэбулган, Эрдэнэмандал, Тариат, Өлзийт  сумдын нутгаар  17-24 удаа, бусад сумын нутгаар 1-10  удаа   ажиглагдсан байв.

            Ургамал бүрхүүл:Энэ  сарын мэдээгээр аймгийн нийт нутгаар  бэлчээрийн ургамлын  ургалтын байдал 70 гаруй хувь нь дунд, 30 орчим  хувь  нь муу байна. Ургамлын өндөр 2 - 5  см байлаа.

Бэлчээрийн хөнөөлт хортон шавьж,мэрэгчид: Энэ сарын мэдээгээр аймгийн нийт нутгаар  1м² талбайд 1-3 ширхэг бэлчээрийн хортон  царцаа  ажиглагдсан  байна.

ХАА-н үйлдвэрлэлд цаг агаарын нөлөөлөл :МАА-н үйлдвэрлэлд  мал оторлох, бод, мал төллөх, хөөвөр хялгах авах зэрэг  ажлууд явагдаж байна.Малын усан хангамж  Хангай,  Цахир,   ӨндөрУлаан, Эрдэнэбулган , Жаргалант, Чулуут сумдын  нутгаар сайн,  бусад сумдын нутгаар  дунд байна.  Энэ арав хоногт салхи шуурга ихтэй  байгаа нь  малын бэлчээрлэлт, хаваржилтанд таагүй нөлөөлж байна.  

                                    ХААЦУ-ын инженер Н.Галдигмаа